بررسی جامع فناوری Thunderbolt 4 و تفاوت آن با USB 4 (پورت Type-C)

در دنیای فناوری‌های ارتباطی، دو استاندارد برجسته یعنی Thunderbolt 4 و USB4 با استفاده از کانکتور USB-C، امکانات گسترده‌ای را برای انتقال داده، ویدئو و توان فراهم می‌کنند. اگرچه این دو فناوری شباهت‌های زیادی دارند، اما تفاوت‌های کلیدی بین آن‌ها وجود دارد که در مقاله بررسی جامع فناوری Thunderbolt 4 و تفاوت آن با USB 4 (پورت Type-C) به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
برای درک بهتر این فناوری‌ در ابتدا بهتر است با مفهوم کلی آن بیشتر و بهتر آشنا شویم.

تاریخچه پورت USB Type-C

پورت USB Type-C که به‌طور خلاصه USB-C هم نامیده می‌شود، یکی از پیشرفته‌ترین و محبوب‌ترین استانداردهای اتصال در دنیای تکنولوژی است؛ اما برای درک بهتر اهمیت و جایگاه این پورت، باید کمی به عقب برگردیم.

نقطه‌ی شروع — استاندارد USB

داستان از اواخر دهه 90 میلادی شروع شد، زمانی که کنسرسیوم USB (Universal Serial Bus) تلاش کرد تا با ارائه یک استاندارد ساده، مشکل کابل‌ها و درگاه‌های مختلف بین دستگاه‌ها را حل کند. در آن زمان USB 1.0 معرفی شد که سرعت انتقال بسیار محدودی داشت. در ادامه با عرضه USB 2.0 و بعد USB 3.0، سرعت انتقال داده به‌شدت افزایش پیدا کرد.

چراType-C به وجود آمد؟

با گسترش دستگاه‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌های باریک‌تر، گوشی‌ها و لوازم جانبی مختلف، نیاز به پورتی کوچک‌تر، سریع‌تر و البته “دوطرفه” حس می‌شد. پورت‌های USB قدیمی مثل USB-A و Micro-USB یا اندازه‌ی بزرگی داشتند، یا جهت اتصال آن‌ها محدود بود و در بسیاری از موارد باعث آسیب‌دیدن کابل یا سوکت می‌شد.
در همین راستا، USB Type-C در سال ۲۰۱۴ توسط USB Implementers Forum) USB-IF) معرفی شد و خیلی زود به یک استاندارد جهانی تبدیل شد.

پورت USB-C یا همان Type-C چیست؟

پورت USB-C که اغلب با نام Type-C نیز شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین استانداردهای اتصال در دنیای دیجیتال مدرن است. این نوع پورت برخلاف نسخه‌های قبلی USB مثل USB-A یا USB-B، طراحی کاملاً متقارن دارد؛ به این معنا که جهت اتصال کابل اهمیتی ندارد و شما می‌توانید آن را از هر دو سمت به راحتی به دستگاه متصل کنید.
USB-C یک استاندارد فیزیکی (کانکتور) است و الزاماً به معنای سرعت یا پروتکل خاصی نیست. بسته به این‌که چه پروتکل ارتباطی روی این کانکتور پیاده‌سازی شود، می‌تواند سرعت انتقال متفاوتی ارائه دهد؛ مثلاً یک کابل USB-C می‌تواند از USB 2.0، USB 3.2، USB4 یا Thunderbolt 3/4 پشتیبانی کند.

از ویژگی‌های اصلی پورت USB-C می‌توان به این موارد اشاره کرد:

طراحی جمع‌وجور و متقارن: مناسب برای دستگاه‌های باریک و قابل حمل مثل لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌ها و تبلت‌ها.

انتقال توان بالا: بسته به استاندارد (Power Delivery (PD می‌تواند تا 100 وات برق‌رسانی کند، بنابراین برای شارژ لپ‌تاپ، مانیتور و لوازم جانبی مناسب است.

پشتیبانی از انتقال داده سریع: در صورت استفاده از پروتکل‌های پیشرفته مثل USB4 یا Thunderbolt 4، سرعت انتقال اطلاعات می‌تواند به 40 گیگابیت بر ثانیه برسد.

قابلیت انتقال تصویر و صدا: برخی از کابل‌های USB-C از استاندارد DisplayPort Alt Mode پشتیبانی می‌کنند و این امکان را فراهم می‌آورند که بتوانید مستقیماً مانیتور را به سیستم متصل کنید.

به زبان ساده، USB-C تنها یک پورت نیست، بلکه پلی ارتباطی میان فناوری‌های مختلف است که باعث ساده‌تر شدن اتصالات و کاهش تعداد کابل‌ها در زندگی دیجیتال امروزی شده است.

USB 4.0 چیست؟

USB 4.0 جدیدترین نسل از استانداردهای USB است که با هدف یکپارچه‌سازی، افزایش سرعت و ساده‌سازی اتصال دستگاه‌ها معرفی شده است. این استاندارد بر پایه‌ی معماری Thunderbolt 3 توسعه یافته و از همان کانکتور USB-C استفاده می‌کند.

در مقایسه با نسل‌های قبلی USB، این نسخه مزایای چشمگیری دارد:

سرعت انتقال اطلاعات: USB 4.0 در بالاترین حالت می‌تواند تا 40 گیگابیت بر ثانیه اطلاعات را منتقل کند؛ این سرعت دو برابر USB 3.2 است.

مدیریت پهنای باند هوشمند: USB4 به صورت داینامیک پهنای باند بین انتقال داده و تصویر را تقسیم می‌کند، به این معنی که در صورت نیاز به انتقال تصویر (مثلاً اتصال مانیتور 4K)، سرعت انتقال داده کاهش پیدا نمی‌کند.

پشتیبانی از چند پروتکل به‌صورت همزمان: USB 4.0 از پروتکل‌های مختلفی از جمله PCIe و DisplayPort پشتیبانی می‌کند و در نتیجه برای انتقال فایل، شارژ دستگاه و اتصال به نمایشگر مناسب است.

سازگاری با نسخه‌های قدیمی: این استاندارد با USB 3.2، USB 2.0 و در برخی موارد Thunderbolt 3 نیز سازگار است؛ البته برای بهره‌مندی از تمام امکانات، باید دستگاه و کابل هر دو از USB 4 پشتیبانی کنند.

USB 4 با هدف ایجاد یک استاندارد جهانی برای اتصال سریع، کارآمد و منعطف توسعه یافته و به دلیل سازگاری با پروتکل‌های مختلف و توان بالا، تبدیل به انتخاب اصلی برای بسیاری از دستگاه‌های مدرن شده است.

با توجه به همه‌گیری پورت Type-C و افزایش اهمیت آن، فاطر در قاب کیس‌های جدید خود از این پورت استفاده کرده تا با خیال راحت و تنها با استفاده از یک کابل Type-C بتوان دیوایس خود را به کامپیوتر و کیس فاطر متصل کرده و از سرعت بالای انتقال فایل‌ها لذت برد.